Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “Türkiye’de şu anda yüksek güç fiyatlarından hepimiz şikâyetçiyiz. Yani, yüksek enflasyon da doğruya hakikat, burada ekonomistler de var ortamızda, bugün Türkiye’deki enflasyon oranı yüksek. İzafî olarak başka ülkelerde de artıyor ancak bizimki biraz daha yüksek. Bunu çözmek de bizim sorumluluğumuz. Güç fiyatları da Rusya’dan aldığımız doğal gaz fiyatı 3-4 katına çıktı. Münasebetiyle ister istemez her ne kadar devlet desteklese de fiyatlarla ilgili şikâyetimiz var. Lakin şunu da soruyorum sizlere: Aranızda bu sene yahut önümüzdeki süreçte ‘Doğal gaz ya da elektrik ezası çekeceğiz’ diye tasa duyan var mı? Yok. Zira bu yıllardır izlediğimiz stratejik siyasetlerin bir neticesidir” dedi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, bugün Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi’nde düzenlenen ‘Türkiye’nin Teşebbüsçü ve İnsani Dış Politikası’ bahisli konferansa katıldı. Çavuşoğlu, burada şöyle konuştu:
“Dünyada yalnızca fikirler değil, tehditler de global hâle geldi”
“Kadınlar gününüzü tebrik ediyorum. Bu alanda ülkemizde en önde gelen kurumlardan olduğumuzu da gururla söylemek isterim. İşçimizin yüzde 38’i bayan. Meslek memurlarının yaklaşık yüzde 37’si bayan ve genel müdürlerimizin yüzde 44’ü bayan. Büyükelçilerimizin sayısı şu anda istediğimiz oranda değil yüzde 21’i biraz geçti. Bu sayıyı da arttırmak için çalışıyoruz.
Bugün dünyada çok önemli meseleler, krizler var. Savaşlar var. Savaşların, çatışmaların yüzde 60’ı bizim yakın coğrafyamızda. Afganistan’ı da dahil edecek olursak. Münasebetiyle dünyada yalnızca fikirler değil, ekonomik faaliyetler değil, tehditler de global hâle geldi.
“Uluslararası sistem bugün bu problemlerin tahliline katkı sağlayabiliyor mu?”
Uluslararası sistem bugün bu sıkıntıların tahliline katkı sağlayabiliyor mu? Çatışmaları engelleyebiliyor mu? Krizleri yönetebiliyor mu? Var olan çatışmaları dondurabiliyor mu? Ya da tahlili dondurulmuş, evvelce dondurulmuş ihtilaf diyorduk, artık gördük ki, aslında bu meseleler dondurulmuş ihtilaflar değil. Karabağ Savaşı, Karabağ meselesinin da dondurulmuş bir ihtilaf olmadığını yalnızca tahlilin dondurulmuş olduğunu, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nın (AGİT) de bunu çözemediğini, Azerbaycan’ın da kendi göbeğini kendisinin kestiğini görüyoruz. Kırım bir dondurulmuş ihtilaf değil. Kıbrıs da dondurulmuş ihtilaf değil, tahlili dondurulmuş bir ihtilaf.
Uluslararası sistem yetersiz. Yalnızca AGİT değil, Birleşmiş Milletler (BM) de yetersiz, Avrupa Birliği (AB) de yetersiz. Avrupa Kurulu de yetersiz. Birkaç gün evvel NATO toplantısındaydık. NATO’nun yeni stratejik konsepti var. Daha faal hâle getirmeye çalışıyoruz. Sınama ve tehditlerle uğraş konusunda daha tesirli olsun diyoruz. Bunun içinde terörizm de var. Tıpkı biçimde AGİT de 2.Dünya Savaşı’ndan sonra Avrupa ve ötesi için kurulan bir barış projesidir. Lakin bugün ne kadar yetersiz olduğunu görüyoruz. Bu sıkıntı periyotlarda, memleketler arası sistemin de yetersiz olduğu periyotlarda inisiyatif alacak yol gösterecek liderlik edecek teşebbüsçü güçlere muhtaçlık var. Gururla söylemek isterim, Türkiye bu güçlerin başında geliyor.
“Türkiye, global diplomaside en emniyetli aktörlerden bir tanesidir”
Dış siyaset bir inanç sıkıntısıdır. Türkiye bugün hakikaten global diplomaside en emniyetli aktörlerden bir adedidir. Zira biz ne söylüyorsak onu yapıyoruz ne yapıyorsak da onu söylüyoruz. Bağlantı çağındayız, teknoloji süratli bir formda ilerliyor. Herkes kimin ne dediğini görüyor. Türkiye prensipli tavırları sayesinde emniyetli bir aktör.
“Bugün Türkiye’deki enflasyon oranı yüksek”
Bugün dünyada güç krizi var. Bugün Avrupa’ya baktığımız vakit kısıtlamalar var lakin rezervleri de var. Bu kışı geçirecek rezervlerinin olduğunu görüyoruz. Bu hoş bir şey. Lakin gelecek kışa yönelik çok önemli kaygılar var. Bu krizi yaşayan birçok ülke var. Türkiye Cumhuriyeti’nde biz de Türkiye’de şu anda yüksek güç fiyatlarından hepimiz şikâyetçiyiz. Yani, yüksek enflasyon da doğruya yanlışsız, burada ekonomistler de var ortamızda, bugün Türkiye’deki enflasyon oranı yüksek. Göreli olarak öteki ülkelerde de artıyor fakat bizimki biraz daha yüksek. Bunu çözmek de bizim sorumluluğumuz. Güç fiyatları da Rusya’dan aldığımız doğalgaz fiyatı 3-4 katına çıktı. Hasebiyle ister istemez her ne kadar devlet desteklese de fiyatlarla ilgili şikâyetimiz var. Lakin şunu da soruyorum sizlere; aranızda bu sene yahut önümüzdeki süreçte ‘Doğal gaz ya da elektrik zahmeti çekeceğiz’ diye tasa duyan var mı? Yok. Zira bu yıllardır izlediğimiz stratejik siyasetlerin bir sonucudur. Fakat bugün Türkiye’nin geldiği nokta yalnızca kendi güç güvenliğini garanti altına alan bir ülke değil, bugün Türkiye bir taraftan kuzey güney ekseninde global besin güvenliğine katkı sağlarken, öteki taraftan doğu batı ekseninde global güç güvenliğine değerli katkı sağlayan güçtür.
Bir öteki global sorun da terörizmdir. Biraz evvel saydığımız sınama ve tehditlerin ortasında artış gösteren bir tehdittir terörizm. O nedenle Madrid Zirvesi’nde NATO’nun Stratejik Konsepti’ne tehdit olarak Rusya’dan sonra terörizm de dahil oldu. Doğal, bu Türkiye’nin ve İspanya’nın katkıları sayesinde oldu. Zira terör belasıyla uzun yılladır uğraş ediyoruz. Son periyotta de terör akınlarına maruz kaldık. Hem İstanbul’da hem de Gaziantep’te. Tüm şehitlerimize bir sefer daha rahmet diliyoruz. Milletimize de sabır ve başsağlığı diliyoruz. Terörle gayretimizi de kararlılıkla sonuna kadar sürdüreceğimizi bir defa daha vurgulamak istiyorum.
“Atılması gereken çok önemli somut adımlar var”
Sahada güvenlik güçlerimizin uğraşını biz de natürel diplomaside desteklemek zorundayız. İçeride ve dışarıda Dışişleri Bakanlığı olarak her türlü katkıyı sağlamak için gece gündüz çalışıyoruz. NATO’nun Stratejik Konsepti’ne terörizmin girilmesinde oynadığımız rolü sizlere anlatmıştık. Tekrar İsveç ve Finlandiya ile imzaladığımız üçlü muhtırada da FETÖ, PKK, YPG; FETÖ ve YPG birinci kere NATO’nun dolaylı da olsa bir NATO evrakına girdi. Zira Tepe Bildirgesi bu evraka de atıfta bulunuyor ve desteklediğini de söylüyor. Bu terör örgütlerinin bu dokümanlara girmesi için çalıştık. Romanya’da İsveç ve Finlandiya Dışişleri bakanları ile bir ortaya geldik. Ondan evvel daimî komitede üçlü bir sistem kurmuştuk. Bu üçlü muhtıranın uygulamasını takip edecek bir komite kurduk. Bu toplantıdan sonra şöyle bir gözden geçirdik. Atılan adımlar var lakin atılması gereken çok önemli somut adımlar var. Onları kendilerine de söylemiş olduk.
Tüm dünya ilgisini oraya vermeye başladı. Yani Türk dünyasına. Türkiye, Azerbaycan ve Orta Asya. Bugün (Nikos) Dendias (Yunanistan Dışişleri Bakanı) da soluğu orada aldı. Kimi ziyaretlerde bulunuyor. Nereye gitsem gerisinden koşuyor zati sağ olsun Dendias. Benim eski dostum. Olağan kaygılılar. Neden kaygılılar, KKTC Semerkant’taki dorukta gözlemci üye oldu. Fakat bu bir başlangıç, adım adım. Gerisi de gelecek. Telaşları, paniğe kapılmalarının sebebi de gelecek olan. Sonuçta, Türk dünyası ile iş birliğimizi ve dayanışmamızı arttırmamız gerekiyor. Türk dünyası, KKTC’yi gözlemci üye olarak almasıyla birlikte Türk Devletleri Teşkilatı ve Türk dünyası Doğu Akdeniz’e de bu formda inmiş oldu.
“Avrupa’nın şu an Türkiye’ye gereksinimi var”
Kuzey Koridoru alternatif olmaktan çıkınca, Doğu-Batı Orta Koridoru değer kazandı. Yani Hazar geçişi, Orta Asya, Kafkaslar ve Türkiye’nin üzerinde olduğu Doğu-Batı Orta Koridoru. İşte bu koridoru canlandırmak için, İpek Yolu’na dönüştürmek için bu toplantıları yapıyoruz, bu sistemleri kuruyoruz. Böylece Türk dünyasının değeri daha da artmış oluyor. Ermenistan da akıllanır, Ermenistan üzerinden geçecek projelerin de hayata geçmesiyle onlar da bundan faydalanır. Yani bir ülkenin, Azerbaycan’ın topraklarını işgal ederek huzura kavuşmayacağını 30 yılda görmüştür. Bunun kalıcı olmayacağını da görmüştür. Fakat Türkiye ve Azerbaycan olarak barış elini uzattık. Azerbaycan kapsamlı bir barış muahedesi teklifinde bulundu. Müzakerelerin sonuç odaklı olması gerekiyor. Bizim de bir olağanlaşma sürecimiz var ancak bunu doğal can Azerbaycan ile koordineli bir formda götürmemiz pek doğal.
Avrupa’nın şu an Türkiye’ye muhtaçlığı var. Avrupa’nın ortasında bir savaş var. Avrupa’da önemli krizler var. İçinde bulunduğumuz kıtanın istikrarlı olması, iktisadının de yeniden büyümesi bizim faydamızadır. Kimileri diyor ki, ‘Avrupa’nın iktisadı makus. Güç krizi yaşıyor. Oh olsun’ diyor. Aşikâr hislerle söylüyor. Lakin gerçekçi düşünecek olursak, bu olumsuz gelişmelerin bize yansıması da olumsuz olur. O nedenle Avrupa’ya da bir o kadar odaklanmamız gerekiyor. AB üyeliğinden bahsetmiyorum. Bu yalnızca bize kalmış bir şey değil. Bizim Avrupa içinde kıymetli bir aktör olarak oynayabileceğimiz çok kıymetli roller var ve Avrupa’nın faydasına, hepimizin faydasına bu rollerimizi pekiştirmemiz lazım.” (ANKA)