Dicle Nehri’nden beslenen, “oksijen deposu” olarak bilinen ve UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Hevsel Bahçeleri ile Dicle Vadisi, zengin biyoçeşitliliğiyle dikkat çekiyor. Bölge, eklem bacaklılardan sürüngenlere, su samurlarından Fırat kaplumbağalarına, göçmen kuş türlerinden kelebeklere kadar pek çok canlıya ev sahipliği yapıyor.
2011 yılında Dicle Nehri kıyısında ilk kez kayda alınan ve “Dicle Güzeli” adıyla bilinen kelebek, her yıl sonbaharda bölgeyi ziyaret eden kelebek gözlemcileri ve fotoğrafçıları için bir çekim alanı haline geliyor. Dişi ve erkeğinin kanatlarında kadife siyahı, mavi, kırmızı, kahverengi, turuncu ve gri tonlarının eşsiz desenlerle birleştiği bu Afrika göçmeni kelebek, özellikle eylül ayında bölgeye uğruyor.
Latince “Junonia Orithya”, İngilizce “Blue Pensy” olarak bilinen bu kelebek, Hevsel Bahçeleri ve Dicle Vadisi’nde yoğun olarak görülürken, aynı zamanda Şırnak, Siirt, Mardin, Şanlıurfa, Gaziantep, Kilis, Hatay, Osmaniye ve Kahramanmaraş gibi illerde de kaydedilmiş bulunuyor.
“DİCLE GÜZELİ” DAHA ÇOK SONBAHARDA GÖRÜLÜYOR
Dicle Üniversitesi Fen Fakültesi Zooloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ali Satar, Diyarbakır’ın Dicle Vadisi ve Hevsel Bahçeleri’nin yalnızca bitki çeşitliliğiyle değil, aynı zamanda kuş türleri, balık çeşitliliği, eklem bacaklılar ve kelebekler açısından da oldukça zengin olduğunu belirtti.
Satar, bölgeye özgü birçok türün varlığına dikkat çekerek, Dicle Vadisi ve Hevsel Bahçeleri’nde 150 kuş türünün bulunduğunu ifade etti. Ayrıca, bölgede sonbahar aylarında görülen ve “Dicle Güzeli” olarak bilinen kelebeğin de gözlemlenebileceğini belirtti. Bu kelebek, özellikle su kenarlarında ve bahçelerde görülebiliyor.
Dicle Üniversitesi’ndeki akademisyenler tarafından 2011’de yapılan saha araştırmalarında ilk kez kaydedilen “Dicle Güzeli”nin, bu nedenle adını buradan aldığını aktaran Satar, “Gerçekten çok estetik bir kelebek ve rengarenk kanatlara sahip. Görülmesi gereken bir tür. Bu dönemde görme şansımız var” diye konuştu.
“TÜRKİYE’NİN EN GÜZEL KELEBEKLERİNDEN”
Diyarbakır’da ilkokul öğretmeni olan ve 12 yıldır kelebek fotoğrafçılığı yaparak türleri kayıt altına alan Muhammed Yalçın, şimdiye kadar 166 kelebek türünü fotoğraflama fırsatı bulduğunu ve bu türler arasında oldukça nadir bulunan örneklerin de yer aldığını belirtti.
Yalçın,
Dicle Vadisi boyunca görülen çok güzel bir kelebek. Kelebek fotoğrafçılarının en çok ilgi gösterdiği türlerden biri. Birçok kişi dışarıdan gelip bu kelebeği çekiyor. Türkiye’nin en güzel kelebeklerinden biri
diyerek bu türün önemine dikkat çekti. Erkeklerin parlak mavi, dişilerin ise kahverengi tonlarında olduğunu ifade eden Yalçın, bu kelebeğin hava koşullarına bağlı olarak eylülden aralık ayına kadar görülebileceğini söyledi.
Hevsel Bahçeleri ve Dicle Vadisi’nin kelebek çeşitliliği bakımından son derece zengin olduğunu vurgulayan Yalçın, “Burada kelebek türü sayısı oldukça fazla. Tüm kelebek tutkunlarını, özellikle tür sayısını artırmayı hedefleyen koleksiyoncuları buraya bekliyoruz” şeklinde konuştu.
“İLK DEFA BUGÜN FOTOĞRAFLADIM”
Bitlis’ten gelen Sercan Bölük, 2015 yılından bu yana kelebek fotoğrafçılığıyla ilgilendiğini belirtti.
Bu amaçla arkadaşlarıyla birlikte Türkiye’nin farklı bölgelerine seyahat ettiğini ifade eden Bölük,
Dicle Güzeli’ni fotoğraflamak için buraya geldim. Güzel bir alan bulduk ve bol miktarda gördük. Dicle Güzeli gerçekten çok etkileyici bir kelebek. Bugün ilk defa fotoğrafladım. Şu ana kadar 300 tür kelebek fotoğrafladım ve bence bu tür, şimdiye kadar çektiğim türler arasında ilk 5’te yer alacak kadar özel
dedi.
